با توجه به اهمیت کاهش خام‌فروشی نفت و ایجاد ارزش افزوده بیشتر در صنعت نفت و گاز، برنامه هفتم توسعه گام مهمی در راستای حمایت از توسعه پتروپالایشگاه‌ها برداشته است. این برنامه با ارائه مشوق‌های قانونی به بخش خصوصی و غیر دولتی تلاش دارد تا از ظرفیت‌های بالقوه داخلی استفاده کرده و سرمایه‌ها را به سمت تولید هدایت کند. از جمله این مشوق‌ها می‌توان به امکان تهاتر ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام برای واردات تجهیزات و اعطای تنفس خوراک در سال اول فعالیت پتروپالایشگاه‌های تازه‌تأسیس اشاره کرد. چنین تدابیری می‌تواند به کاهش فشارهای مالی، افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری و در نهایت تقویت موقعیت اقتصادی کشور در زنجیره جهانی نفت و فرآورده‌های نفتی منجر شود.
در گفتگویی که با علی‌اصغر نخعی راد، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون تلفیق، داشتیم، او به اهمیت مشوق‌های برنامه هفتم توسعه، در تقویت سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی در پتروپالایشگاه‌ها پرداخت. نخعی راد تاکید کرد که این مشوق‌ها می‌توانند نقش کلیدی در کاهش خام‌فروشی نفت و افزایش ارزش افزوده محصولات نفتی ایفا کنند. وی همچنین به ضرورت نظارت دقیق دولت بر اجرایی شدن این مشوق‌ها اشاره کرد تا ضمن جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی، شرایط لازم برای مشارکت فعال بخش غیردولتی در این صنعت استراتژیک فراهم شود.
مشوق نخست امکان تهاتر ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام برای واردات تجهیزات مورد نیاز پتروپالایشگاه‌ها را فراهم می‌کند. نخعی‌راد تصریح می‌کند که این اقدام به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به ارز خارجی، تجهیزات پیشرفته را تهیه کرده و فرآیند تولید را با سرعت بیشتری آغاز کنند. مشوق دوم، تنفس خوراک در سال اول فعالیت پتروپالایشگاه‌های تازه‌تأسیس است که توسط بخش غیر دولتی راه‌اندازی می‌شوند. نخعی‌راد تأکید دارد که این امتیاز به معنای دسترسی به خوراک نفتی با شرایط ویژه در سال نخست فعالیت است و می‌تواند فشارهای مالی اولیه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
خوراک رایگان مشوق برنامه هفتم برای حمایت از پتروپالایشگاه های تازه تاسیس
نخعی‌راد در ادامه می‌افزاید: تنفس خوراک یکی از مشوق‌های مهمی است که در برنامه هفتم توسعه برای حمایت از پتروپالایشگاه‌های تازه‌تأسیس توسط بخش غیر دولتی در نظر گرفته شده است. این مشوق به‌طور خاص به پتروپالایشگاه‌هایی که در سال اول راه‌اندازی می‌شوند اجازه می‌دهد تا خوراک نفتی را با شرایط تسهیل‌شده و به قیمت پایین‌تر یا حتی رایگان دریافت کنند. این مزیت در سال اول فعالیت واحدهای پتروپالایشگاهی، زمانی که فشارهای مالی و هزینه‌های عملیاتی اولیه بالا است، می‌تواند به‌عنوان یک محرک اقتصادی کلیدی عمل کند. چنین اقداماتی نه‌تنها به کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری کمک می‌کند، بلکه بازدهی سرمایه را نیز افزایش داده و سرمایه‌گذاران را به سمت ورود به این بخش ترغیب می‌کند.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس خاطرنشان می‌کند: اهمیت تنفس خوراک را می‌توان از چندین منظر مورد بررسی قرار داد. در مرحله نخست، این اقدام به کاهش ریسک‌های اولیه پروژه‌ها کمک می‌کند و سرمایه‌گذاران را از نگرانی‌های مالی آغازین تا حد زیادی آزاد می‌سازد. معمولاً در سال‌های اولیه فعالیت، هزینه‌های خوراک و تأمین مواد اولیه می‌تواند فشار زیادی بر پروژه‌ها تحمیل کند. بنابراین، با اعطای خوراک با شرایط ویژه، سرمایه‌گذاران می‌توانند تمرکز بیشتری بر روی توسعه زیرساخت‌ها و بهبود فرآیندهای تولیدی خود داشته باشند. همچنین، این شرایط باعث می‌شود که پتروپالایشگاه‌ها سریع‌تر به نقطه سودآوری برسند و در نتیجه، امنیت سرمایه‌گذاری در این بخش بیشتر تضمین شود.
وی ادامه می‌دهد: فایده دیگر تنفس خوراک، ایجاد فرصت‌های تازه برای تنوع‌بخشی به تولیدات و افزایش ارزش افزوده است. با توجه به این که واحدهای پتروپالایشگاهی با دریافت خوراک با قیمت مناسب و تسهیل‌شده می‌توانند انواع محصولات با ارزش افزوده را تولید کنند، امکان صادرات محصولات متنوع نیز فراهم می‌شود. به جای صادرات مستقیم نفت خام، پتروپالایشگاه‌ها می‌توانند محصولات نهایی و فرآوری‌شده را به بازارهای داخلی و بین‌المللی عرضه کنند. این تنوع محصولات، به کاهش آسیب‌پذیری در برابر تحریم‌ها و بهبود موقعیت کشور در زنجیره ارزش جهانی کمک می‌کند.
تشویق به استفاده از سرمایه‌های داخلی در بخش تولید از فواید مهم تنفس خوراک
عضو کمیسیون تلفیق خاطرنشان می‌کند: از دیگر فواید مهم تنفس خوراک، تشویق به استفاده از سرمایه‌های داخلی در بخش تولید است. در شرایطی که بسیاری از سرمایه‌ها به دلیل نبود بسترهای مناسب به سمت سوداگری و فعالیت‌های غیرمولد کشیده می‌شوند، چنین مشوقی می‌تواند سرمایه‌گذاران را به سمت تولید و صنعت جذب کند. این امر به‌ویژه در زمینه پتروپالایشگاه‌ها که نیاز به سرمایه‌گذاری کلان دارند، اهمیت دوچندان می‌یابد. با کاهش هزینه‌های عملیاتی اولیه از طریق تنفس خوراک، سرمایه‌گذاران می‌توانند با ریسک کمتری وارد این عرصه شوند و از مزایای بلندمدت این سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند.
وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر، تنفس خوراک از منظر اشتغال‌زایی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. پتروپالایشگاه‌ها به عنوان واحدهای تولیدی بزرگ و پیچیده نیاز به نیروی کار تخصصی دارند و تأسیس این واحدها باعث ایجاد فرصت‌های شغلی برای نیروهای بومی می‌شود. به‌علاوه، این واحدها نیاز به صنایع پشتیبان و تأمین‌کنندگان تجهیزات و خدمات نیز دارند که این امر به رشد زنجیره تأمین در داخل کشور و ایجاد اشتغال غیرمستقیم منجر می‌شود.
نخعی‌راد در پایان افزود: در نهایت، نقش دولت در اجرایی کردن این مشوق بسیار مهم است. دولت باید با بسترسازی و حمایت‌های قانونی، اطمینان خاطر لازم را به سرمایه‌گذاران بدهد و زیرساخت‌های لازم برای دسترسی به خوراک تسهیل‌شده را فراهم سازد. افزون بر این، دولت می‌تواند با پایش و نظارت دقیق بر اجرای این مصوبات، از سوءاستفاده احتمالی جلوگیری کرده و به نحوی این مشوق‌ها را اجرایی کند که منافع اقتصادی و اجتماعی آن به‌طور کامل محقق شود. به‌این‌ترتیب، تنفس خوراک نه‌تنها به تسهیل سرمایه‌گذاری در پتروپالایشگاه‌ها کمک می‌کند، بلکه به عنوان عاملی مؤثر در جهت توسعه صنعت داخلی و ارتقای امنیت اقتصادی کشور نیز عمل می‌کند.
نظر شما